مخصص در علم اصولدلیلِ تخصیص زننده و محدود کننده دلیل دیگر را مخصِّص گویند. ۱ - تعریفمخصص، دلیلی است که عام را تخصیص می‌زند و گستره نفوذ و تاثیر آن را محدود نموده و شماری از افراد عام را از حکم آن بیرون می‌کند. ۲ - بیان دیگربه بیان دیگر، هر گاه دلیل خاص، بر دلیل عام مقدم گردد، آن خاص را مُخصِّص و آن عام را مُخَصَّص یا مخصوص می‌نامند و به این لحاظ، بین خاص و مخصص فرق است، زیرا ممکن است به دلایلی عام بر خاص مقدم گردد که در این صورت، خاص را مخصصِّ نمی‌گویند. [۲]
اسنوی، عبد الرحیم بن حسن، التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول، ص۳۸۰.
[۳]
رشاد، محمد، اصول فقه، ص۱۵۴.
[۵]
محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، ص۸۱.
[۹]
فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۳۴.
[۱۰]
شهابی، محمود، تقریرات اصول، ج۱، ص۸۷.
[۱۱]
زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۲۴۴.
[۱۲]
زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۲۰۰.
[۱۳]
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، مقدمه عمومی علم حقوق، ص۲۶۳.
[۱۵]
عجم، رفیق، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، ج۲، ص۱۳۸۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۱۱، برگرفته از مقاله «مخصِّص». |